Πενάκια... «εφ’ όπλου!»

Το ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

σας προσκαλεί στην παρουσίαση της έκδοσης

Πενάκια... «εφ’ όπλου!»

της Νατάσας Καστρίτη

Την Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου, ώρα 19:30

Για την έκδοση θα μιλήσουν οι:

Άρης Μαλανδράκης

Δημοσιογράφος, Μελετητής γελοιογραφίας και κόμικς

Αρίσταρχος Παπαδανιήλ

Συγγραφέας, ΔημιουργόςΚινουμένων Σχεδίων

Ανδρέας Πετρουλάκης

Γελοιογράφος της Εφημερίδας«Η Καθημερινή»

Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Πρόεδρος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος

Διονύσιος - Άγγελος Μινώτος

Η έκδοση περιλαμβάνει ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από τις πολλές γελοιογραφίες που δημοσιεύτηκαν στον ελληνικό τύπο, στη διάρκεια του Πολέμου του 1940-1941. Eίναι έργα κορυφαίων γελοιογράφων της εποχής του Μεσοπολέμου και νεότερων, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν στο χώρο της πολιτικής γελοιογραφίας μετά την απελευθέρωση. Θεματικά καλύπτουν όλη την περίοδο του πολέμου (Οκτώβριος 1940- Απρίλιος 1941) και η σειρά δημοσίευσης ακολουθεί τα γεγονότα, όπως αυτά περιγράφονται στο σύντομο ιστορικό που τις συνοδεύει. Επιχειρείται έτσι μία διαφορετική προσέγγιση των πολεμικών εξελίξεων, ένα είδος εικονογραφημένου χρονικού, που προβάλει τη δυναμική της γελοιογραφίας ως πηγή τεκμηρίωσης ενός ιστορικού γεγονότος και ως αποδέκτη και εκφραστή της επικαιρότητας.

«[...] Δυο πράγματα δεν έλειπαν από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, το χειμώνα του 1940-41: Οι εξελίξεις στο μέτωπο και η γελοιογραφία της ημέρας: σκιτσάκια όπου απελπισμένοι Ιταλοί έρχονταν αντιμέτωποι με αγέρωχους εύζωνες, στράφηκαν αμείλικτα ενάντια στον εισβολέα με καίρια αν και, φαινομενικά, ανάλαφρα χτυπήματα.[…] Η μέχρις εσχάτων σάτιρα ήταν επιβεβλημένη, τόσο γιατί έπληττε την εικόνα των αντιπάλων όσο και γιατί συνέβαλε στην εξύψωση του ηθικού των Ελλήνων. [...] Το κοινό ανταποκρίθηκε και μάλιστα συμμετείχε ενεργά. Εφημερίδες δημοσίευαν σκίτσα των αναγνωστών τους και οργάνωναν γελοιογραφικούς διαγωνισμούς. Γελοιογραφίες εικονογραφούσαν και τα επιστολικά δελτάρια, που κυκλοφορούσαν με την έγκριση της λογοκρισίας και έφταναν μέχρι το μέτωπο. [...] Ευρηματικές, κεφάτες και ποικίλες οι γελοιογραφίες του πολέμου πετυχαίνουν να διακωμωδήσουν τους εισβολείς, να απογειώσουν τη δόξα των πολεμιστών, να τονώσουν το ηθικό των αμάχων. Και αν κανείς αναρωτιέται πως μπορεί να τα καταφέρει όλα αυτά ένα σατιρικό σκιτσάκι ας βάλει τον εαυτό του στη θέση όλων εκείνων που μαζί με τα νέα του μετώπου έβλεπαν στα πρωτοσέλιδα τον πολύ κύριο Duce, φέρελπιν ηγέτη της φασιστικής αυτοκρατορίας, να το βάζει στα πόδια στη θέα ενός τσαρουχιού» (από την εισαγωγή του βιβλίου).